Sreto B O Š NJ A K likovni kriticar
Više od dvadeset godina raste i sazreva slikarsko iskustvo Ivice Kovacica Štifle. Pojavio se, pocetkom osme decenije, kao svedok i ucesnik jednog burnog procesa koji je, kao eho velike avanture moderne, u našu umetnicku praksu uvodio ideje oslobadanja likovnog jezika tražeci istovremeno i oslobadanje likovnog jezika tražeci istovremenooslobadanje kreativne licnosti, što je podrazumevalo i težnju ka novoj definiciji društvene funkcije umetnickog dela. Process je doista složen, mnogozncan i otvoren, nudeci istovremeno i nov odnos prema tradiciji, prema svetu prirode i prema prirodi likovnog dela.
Prihvatajuci osnovne postulate moderne, Ivica Kovacic Štifla je od samih svojih slikarskih pocetaka osecao da ce se glavne stvari desiti upravo u težnji za autonomijom likovnog jezika, njegove strukture i odnosa prema prostorima kreativne svesti. Veoma brzo se oslobodio forme koja svoje poreklo duguje prirodi i svoj smisaoni obim dovršava analogijama sa prirodnim svetom. Tako je vec njegova rana slika problematizovala odnos izmedu stvarnosti sveta i stvarnosti umetnickog dela, izmedu vidljivog i nevidljivog, cime je dospela do asocijativne i apstraktne forme, u nekom licnom, veoma subjektivnom aranžmanu oblika koji je stalno zadržavao karakter prepoznatljivosti.
Ustvari, slikar je više težio pomirenju slike i svoje vlastite prirode, nego slike i principa trenda, više ga je interesovala integralna suština dela nego njegova koncepcijska cistota. Svet prirode je ostao trajno izvorište njegove inspiracije, ali ne u smislu bilo kakvog traga mimezisa, ili realistickih premisa, vec kao podsticaj u procesu otkrivanja, složenog i bogatog likovnoag znaka koji je organizovao celokupnu strukturu slike. Zato je dosta eksperimentisao pokušavajuci da otkrije zakone i pravila ogranicenja, mutne analogije sa prirodnom formom i bojom, ali iznad svega – da ispita granicne okvire slobode stvaralackog cina. Stalno je varirao izmedu organske i geometrijske strukture oblika, slobodnim i veoma dinamicnim kompozicionim ritmovima, insistirajuci na spektralnoj osobini boje izvan logike oblika. Boja, svetlost i ritam, u stalnom prožimanju sa prostorom, stvaraju lice slike u znaku nemira, nespokoja, neizvesnosti. Sem toga, slika je zasicena materijom, rukopis je energican i neporeciv, usmeren ka izrazu povišenog tona, jakoj ekspresiji. Ova dinamicna sturktura slike, nemir koji prati istraživacku strast, težnja za objedinjavanje razlicitih, cesto suprostavljenih oblika, smena punog i praznog, volumena i površine, crne konture i guste bojene paste, sve to iskazuje kao unutrašnji nemir i trag žudnje za jednistvom slike i slikara. Slika za njega nije samo vizuelna komunikacija, usmerena poruka, cist konceptualni cin vec i afirmacija stvaralacke svesti u materiji jezika, sam likovni jezik u smislu svoje slobode.
Zbog svega toga, njegove novije slike odišu nekom cudesnom vitalistickom energijom u znaku jake likovne reci: on hoce da sliku problematizuje kao ostvareno jedinstvo osecanja i ideje, da slika bude i pesma i misao o smislu. Hoce da u njemu ostvarenu slobodu udahne dah našeg tragicnog vremena i da je na taj nacin prikazuje za našu sudbinu. Zbog toga njegovom slikom vlada žestoka emocija, ali svest o funkcionalnoj moci jezika. Iz tog sudara radaju se elementi novog znacenja ali i nove neizvesnosti : i slikar i slika cekaju onu svetlost duha koja je više od intuicije i više od podsvesti i kojoj pripada moc imaginacije: otkrice oblika koji sažima sve žudnje u bicu slikara. Zato Kovacic ne teži da mu slika bude dopadljiva vec istinita i ubedljiva, da mesto privida stvarnosti postane nova, autenticna, manje ili više opora, poetska stvarnost jednog sveta koji se prostire izvan granica našeg empirijskog iskustva.
Beograd Juli 1997.
